Hatıra Kitaplarıyla Samiha Ayverdi...

Ayrıntılar

Kategori: Eserleriyle İlgili Yazılanlar

Samiha Ayverdi (1905-1993) Osmanlı İmparatorluğu’nun sonu ile Türkiye Cumhuriyeti’nin doğuş ve gelişme dönemlerinde yaşadı. Kırktan fazla kitap yazdı. Türkçeyi son derece renkli ve etkili şekilde kullanır. Geçmişi ve yaşadığı zamanı başarılı bir şekilde anlatan bir edebiyat ve kültür insanıdır.

Ayverdi romandan hatırata, bilimsel araştırmadan şehir tarihine, mensur şiirden monografiye kadar pek çok türde eser vermiş verimli bir yazardır. Fakat yeterince tanınmış değildir. Şu günlerde hakkında iki değerli kitap çıktı. 1. Zekeriya Başkal’ın eseri: Hatıraları Hayallerinden Güzel Bir Hanımefendi: Samiha Ayverdi (Taşhan Kitap Yayınları, Tokat 2013) 2. Emine Gözde Özgürel’in Samiha Ayverdi’nin Romancılığı (Akçağ, Ankara, 2012)

İlk kitaptan alıntılarla bu kadın yazarımızı biraz tanıtmak istiyorum. Zekeriya Başkal amacının Ayverdi’nin hatıra türüne girebilecek eserlerini kuramsal bir çerçevede tahlil etmek olduğunu söyler. Kubbealtı neşriyatı arasında çıkan bu on altı eserin isimleri şöyledir:

İstanbul Geceleri, İbrahim Efendi Konağı, Boğaziçi’nde Tarih, Bir Dünyadan Bir Dünyaya, Abide Şahsiyetler, Hatıralarla Baş başa, Yeryüzünde Birkaç Adım, Rahmet Kapısı, Ne İdik Ne Olduk, Bağ Bozumu, Hey Gidi Günler Hey, Küplüce’deki Köşk, Ah Tuna Vah Tuna, İki Aşina, Ezeli Dostlar.

Devamını oku: Hatıra Kitaplarıyla Samiha Ayverdi...

Samiha Ayverdi Romanlarındaki Tasavvûfî Karakterler

Ayrıntılar

Kategori: Eserleriyle İlgili Yazılanlar

Arzu Pala

Samiha Ayverdi'nin, hayatı tasavvuf anlayışı içerisinde ele almasının yansımaları, kendisinin eserlerinde ve bilhassa romanlarında görülmektedir. Yazar, sanatkarı insanlara hakikati anlatmada bir vazifeli olarak görmüştür. Zaten kendisi için yaşadığı bir hayatı olmamıştır.

19. yy'da başlayan ve 20.yy'da hızla devam eden siyasî ve içtimâî şartlardaki değişimler ve Batı dünyasıyla her anlamda gerçekleşen yakınlaşmalar Türk Edebiyatını ziyâdesiyle etkilemiştir. Özellikle Tanzimat Fermanı, Türk Edebiyatı üzerinde oldukça önemli tesirler bırakan ve bir anlamda dönüm noktası olan önemli vakalardan birisidir. Tanzimat dönemiyle beraber Türk Edebiyatı çerçevesinde ortaya konan eserlerin hem konuları hem de türleri değişmeye başlamıştır. Roman denilen tür, Türk Edebiyatına girmiş ve çok kısa bir zamanda bu türde pek çok eser verilmiştir. 

Tanzimat döneminde pek çok aydının 'Batı'ya ait her şeyi kutsal kabul etmesinin neticesinde roman, sadece bir tür değil; kültürel etkileşim ve değişim aracı hâline gelmiştir. Hatta kimi düşünürler tarafından Batı'nın bizi kendi değerlerimizden ve kültürümüzden koparmaya çalıştığı düşünülmektedir. Samiha Ayverdi de bu şekilde düşünen kişilerden biridir. Zira yazarımıza göre, "Tanzimat inkılâbı bünyenin zorlamasıyla değil, siyasî bir zarûret ile Avrupa taklitçiliğine gönül vermiş kişilerin tezgâhından çıkmıştır. Ne yazık ki bunlar fikri bakımdan yetersizdiler. Sosyolojik gerçekleri ihmâl ettiler. Yapılacak ıslahatın devlet ve toplum yapısına ne kadar uygun olduğunu düşünmediler."1

Devamını oku: Samiha Ayverdi Romanlarındaki Tasavvûfî Karakterler